Πέμπτη 16 Απριλίου 2009

Μεγάλη Εβδομάδα Εβδομάδα των παθών και της κατάνυξης.


Μεγάλη Εβδομάδα Εβδομάδα των παθών και της κατάνυξης.
Εβδομάδα περισυλλογής και το θρησκευτικό συναίσθημα πιο έντονο από κάθε άλλη περίοδο.
Εμένα ο νους μου, δεν μπορεί τέτοιες μέρες, παρά να γυρίσει στα μονοπάτια των παιδικών και των εφηβικών μου χρόνων, εκεί, που οι μνήμες μένουν ανεξίτηλες και τόσο έντονα βγαίνουν με κάθε ευκαιρία στην επιφάνεια
Θυμάμαι… πόσα πολλά θυμάμαι… και πόσο πολύ συγκινούμαι… Όπως όλοι φαντάζομαι που ζήσαμε τις ίδιες εμπειρίες και τις ίδιες συγκινήσεις.

Όλη την μεγάλη εβδομάδα μικροί και μεγάλοι, ήμασταν στο πόδι. Οι μανάδες μας με τις δουλειές τις πασχαλιάτικες και εμείς, παιχνίδι το πρωί και εκκλησία κάθε βράδυ. Μας έδιωχναν οι μάνες μας να παίξουμε, να μην είμαστε στα πόδια τους και τις ζαλίζουμε και εμείς άλλο που δεν θέλαμε. Με μια φέτα ψωμί στο χέρι, με λάδι και ρίγανη από πάνω, ή σάλτσα ντομάτας και λάδι, τρέχαμε στους δρόμους και τις γειτονιές και παίζαμε…πόσο πολύ παίζαμε!!!
Και τι νόστιμο που ήταν αυτό το ψωμί με την λαδορίγανη, ή με την σάλτσα!!!
Κάθε βράδυ, όλοι, μικροί και μεγάλοι γεμίζαμε τις εκκλησιές και ακούγαμε τους ύμνους της Μεγάλης εβδομάδας που ωραιότερους δεν έχω ξανακούσει.
Όλη την μεγάλη εβδομάδα νηστεύαμε. Μεγάλη Τετάρτη όμως, παραμονή, της Θείας κοινωνίας ήταν η πιο αυστηρή νηστεία. Ούτε λάδι στο ψωμί μπορούσαμε να φάμε.
Ταχίνι διαλυμένη με ζάχαρη, μας ετοίμαζε η μαμά και ΄΄ χοσιάφι΄΄ με ξερά δαμάσκηνα, σταφίδες και μήλα, (κομπόστα την λέμε τώρα). Το πιο ωραίο όμως ήταν η θρεψίνη. Θυμάστε αλήθεια την θρεψίνη, που την αγοράζαμε κομμάτι τετράγωνο όπως ο χαλβάς από τον Ιασσωνίδη; Τι γλυκιά που ήταν… Εξαφανίστηκε και αυτή όπως και τόσα άλλα και μόνο η γεύση της έμεινε κρυμμένη αλλά αναλλοίωτη, καταδικασμένη να επανέρχεται στον ουρανίσκο μας κάθε Μεγάλη Τετάρτη και Μεγάλη Παρασκευή.
Η Μεγάλη Πέμπτη όμως ήταν ημέρα ξεχωριστή. Ήταν η μέρα της κοινωνίας και των δώδεκα Ευαγγελίων. Ήταν η μέρα της μεγάλης πρόβας των εγκωμίων και η μέρα των λουλουδιών.
Πρωί – Πρωί φορούσαμε τα ρούχα τα καλά μας, τα καινούρια και τα παπούτσια τα κόκκινα ή τα άσπρα, λουστρίνια τα περισσότερα, με το λουράκι να δένει στο πλάι, για τα κορίτσια, μαύρα ή άσπρα με κορδόνια για τα αγόρια. Περπατούσαμε και καμαρώναμε. Δεν κοιτούσαμε ψηλά. Όλο κάτω κοιτάγαμε, τα βήματα μας μετρούσαμε και τα πόδια μας χαζεύαμε, που ήταν πιο όμορφα εκείνη την ημέρα με τα καινούρια παπούτσια και τα άσπρα καλτσάκια με την δαντελίτσα.
Ήταν η ώρα της θείας κοινωνίας.
Νωρίς το απόγευμα (όταν πια ήμασταν στην εφηβεία) πριν αρχίσει η Θεία Λειτουργία με τα δώδεκα Ευαγγέλια μαζευόμασταν, όλοι, αγόρια και κορίτσια στο προαύλιο μπροστά από την είσοδο της εκκλησίας για την τελική πρόβα των εγκωμίων.
Όλη την εβδομάδα, κάθε απόγευμα, πρόβες κάναμε. Ψάλαμε με περισσή κατάνυξη τους ύμνους, το «η ζωή εν τάφω» το « Άξιον Εστί» και το « Αι Γενεαί πάσαι», την ώρα, που βλέμματα διασταυρώνονταν με νόημα, μάτια χαμήλωναν ντροπαλά και καρδιές σκίρτιζαν και χτυπούσαν τρυφερά.

Σήμερα Μεγάλη Πέμπτη, λέω να μαζευτούμε πάλι στην εκκλησία να χωριστούμε σε ομάδες και με λεκάνες και πανέρια κάτω από τη μασχάλη να πάρουμε σβάρνα τα στενά σοκάκια και τις γειτονιές, να κάνουμε έφοδο στους κήπους. Άκρως μυστική και ιερή θα είναι η επιχείρηση . Μέσα στην εκκλησία θα συνενογιόμαστε με μισόλογα και ματιές όλο νόημα. Θα ανεβοκατεβαίνουμε στον γυναικωνίτη από το πίσω μικρό πορτάκι της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου όλο συνθήματα και παρασυνθήματα. Θα περιμένουμε να σταυρώσουν τον Χριστό πάνω στον Σταυρό. Θα συγκινηθούμε, θα κλάψουμε με τον ήχο του σφυριού όταν θα καρφώνονταν τα καρφιά στα χέρια του Χριστού, μα μετά, μία μία στα κρυφά, θα βγούμε στο προαύλιο.
Την ώρα της μεγάλης κατάνυξης για τους πιστούς, θα αρχίσει η δική μας επιχείρηση, η οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί και να γυρίσουμε πάλι στο πόστο μας πριν τελειώσουν τα δώδεκα Ευαγγέλια και πριν μας πάρουν χαμπάρι οι μεγαλύτεροι. Στόχος μας, όλα τα σπίτια που ξέρουμε ότι έχουν ωραίους και ανθισμένους κήπους. Η αυλή τη θείας Κυριακούλας του Πατσίδη εκεί στην ανηφόρα μετά το ρέμα, απέναντι από του Δημαρίδη, θα είναι ο πρώτος στόχος, γιατί έχει τον πιο ωραίο, τον πιο περιποιημένο και τον πιο ανθισμένο κήπο. Θα ρημάξουμε, είναι σίγουρο, όλους τους κήπους και οι νοικοκυρές θα είναι σε απόγνωση το πρωί, όταν θα αντικρύσουν την καταστροφή… μα έτσι πρέπει! Τα λουλούδια είναι για τον τάφο του Χριστού και αυτό μετριάζει κάπως τον πόνο τους.
Κάθε Μεγάλη Παρασκευή το πρωί, έκλαιγε η θεία Κυριακούλα. Για τον Χριστό έκλαιγε, που ήταν στον τάφο, μα και για τον κήπο της, που η καταστροφή του ήταν ολοκληρωτική.
Λουλούδια πολύχρωμα, που μοσχοβολάνε, θα γεμίσουν οι λεκάνες και τα πανέρια. Θα τα φυλάξουμε πίσω από την εκκλησία μέσα στο νερό να μην μαραθούν.
Απόψε δεν θα φύγουμε στα σπίτια μας, στην εκκλησία θα μείνουμε. Μαζί με τις γιαγιάδες και τις μάνες μας, θα ξενυχτίσουμε τον Χριστό πάνω στον σταυρό, ψάλλοντας το <<σήμερα μαύρος ουρανός σήμερα μαύρη μέρα, σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται>>. Έχουμε και στρωσίδια στον γυναικωνίτη, για όσους νυστάξουν, κουρελούδες και μαξιλάρια που φέραμε από το σπίτι.

Αύριο Μεγάλη Παρασκευή. Η μέρα του Μεγάλου πένθους.
Το πρωί, θα στολίσουμε τον επιτάφιο. Θα τον στολίσουμε με όλους εσάς παρέα, που για διάφορους λόγους ο καθένας, δεν μπόρεσε να βρίσκεται στο χωριό. Η μέρα αυτή είναι δική σας .Όπου και αν βρίσκεστε, αφήστε την σκέψη σας να πλανηθεί στην Μικρόπολη και μεις θα είμαστε κοντά σας. Ακούστε νοερά τις καμπάνες να χτυπούν πένθιμα .Αντάμα όλοι, με τα λουλούδια που κλέψαμε, θα στολίσουμε τον επιτάφιο, με ζουμπουλάκια μωβ, άγρια, με σεμπόγια, (βιολέτες), με νάρκισσους και καπνολούλουδα κατακίτρινα. Και αργαβάνια θα έχουμε, (πασχαλιές για όσους τα ξέχασαν) που έφεραν οι άνδρες από το βουνό. Δεν θα έχουμε γαρύφαλλα, ούτε κόκκινα, ούτε άσπρα, του ανθοπωλείου. Εμείς στην Μικρόπολη, θέλουμε τον επιτάφιο πολύχρωμο, να μοσχοβολάει. Έτσι του πρέπει του Χριστού και έτσι θα το κάνουμε.
Όπου και αν βρίσκεστε Μικροπολιώτες ελάτε μαζί μας, να ψάλουμε το βράδυ τα εγκώμια και μετά, να περπατήσουμε τα δρομάκια της Μικρόπολης, με τα κεριά αναμμένα στα χέρια, για την περιφορά του επιτάφιου. Η γιαγιά…….. του Αργύρη, μας περιμένει με το τραπεζάκι έξω από την πόρτα της για μια στάση.
Ακούστε τις καμπάνες να χτυπούν πένθιμα, μα μην κρατάτε τον ήχο τους.
Τον Αναστάσιμο, τον χαρμόσυνο ήχο να κρατήσετε, που ήχο όμοιό του δεν έχετε ακούσει πουθενά. Έτσι, χαρούμενο και αναστάσιμο ν΄άχετε στην καρδιά σας το χωριό.

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ
Κούλα Καρνετσή

2 σχόλια:

  1. Καλή Ανάσταση και σε σας και ιδιαίτερα στην Κούλα, που με τα γραφτά της μας γεμίζει νοσταλγίες.

    Να είσαι καλά Κούλα

    Καλό Πάσχα

    Αντώνης Χατζής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αχ βρε Κούλα τι μου θύμησες!
    Εγώ πάντως είμουν εκεί στην επιχείρηση! Γιατί το κλέψιμο των λουλουδιών ήταν από τις αγαπημένες μου φάσεις.
    Να τρέχουμε σαν φαντασματάκια μες τη νύχτα, άλλοι από δω, άλλοι από κει, σκυλιά να μας κυνηγούν, το γέλιο να ακούγεται στην άλλη άκρη του χωριού,(τάχα κρυβόμασταν μη μας πάρουν χαμπάρι)και λίγο πριν σχολάσει η εκκλησία, να γυρίζουμε όλοι με τη σοδιά μας αγκαλιά!
    Τι ωραία!
    Φανατική Μικρόπολης

    ΑπάντησηΔιαγραφή